Na początku XIV w. jednym z możnych rodów Wielkopolski był ród Borkowiców, którego protoplastą mógł być niejaki Sierosław. To zapewne od jego imienia powstała nazwa rodowego gniazda Sierakówko pod Kościanem.

 

W pierwszej połowie XIV w zachodniej Wielkopolsce, nad brzegiem Warty, syn Przybysława Borkowica Maćko, założył miasto, które zbudowano od podstaw. Nie jest znana jednak dokładna data jego lokacji. Oprócz rynku na planie kwadratu, z kościołem i ratuszem, oraz mostu przez rzekę, w pobliskich widłach dwóch strumieni, jako swoją siedzibę wzniósł warowną wieżę. Maćko swe miasto nazwał podobnie jak rodowe gniazdo – Sieraków.

 

Herbem miasta stał się herb rodu – Napiwonie.

 

Maćko Borkowic wspierał syna króla Władysława Łokietka, Kazimierza. Odbijał grody z rąk wrogów, świadczył na procesach, poręczył za pokój z Krzyżakami, rozstrzygał spory. W nagrodę za zasługi otrzymał urzędy: kasztelana lądzkiego oraz wojewody i starosty poznańskiego, a także Koźmin i 15 wsi.

 

Jednak 1352 roku król Kazimierz Wielki odebrał Maćkowi godność starosty i zastąpił go Wierzbiętą z Panowic. Był to jeden z powodów zawiązania w regionie konfederacji rycerskiej, której członkowie ślubowali sobie braterstwo i wsparcie aż do śmierci. Związek ten nie był jednak wymierzony przeciwko królowi. Ten tolerował go do czasu, gdy jeden z rycerzy zamordował w sporze drugiego, zaś Maćko, mimo przysięgi wierności, zszedł na drogę grabieży i gwałtu.

 

Koniec końców Maćko został pojmany i z rozkazu króla, osadzony w lochu głodowym na zamku w Olsztynie, gdzie po 40 dniach skonał. Wedle legendy, ruiny tego zamku po dziś dzień nawiedzane są przez jego ducha w postaci wynędzniałego starca, błagającego o kęs jedzenia.

protoplasta – ktoś kto coś rozpoczyna, tu: osoba, od której liczone dzieje są rodu

gniazdo – tu: przenośne określenie na pierwotną siedzibę rodu, inaczej kolebka

lokacja – nadanie miastu określonych praw przez jego właściciela lub przez władcę; określały one czym i na jaką skalę mogą zajmować się mieszkańcy, ale także to jak to miasto będzie rozplanowane

widły – tu: układ rzeki lub strumienia gdzie bieg wody rozdziela się na dwa osobne biegi – obszar między nimi znajduje się w ich widłach

herb – rodzaj znaku, pierwotnie malowanego na tarczach wojowników i rycerzy, po którym poznawano skąd pochodzi dany rycerz oraz jaki ród reprezentuje; potem herby stały się symbolami miast

świadczyć – tu: być świadkiem, czyli osobą, która zeznaje podczas procesu sądowego, czyli odpowiada na pytania sędziego rozstrzygającego spór

kasztelan – inaczej komes grodowy, albo żupan; urzędnik sprawujący władzę z ramienia księcia albo króla w grodzie albo w zamku; zajmował się ściąganiem danin (czyli pobieraniem podatków), obroną i sądownictwem (czyli rozstrzyganiem sporów)

wojewoda – tytuł wywodzący się od staropolskiego słowa oznaczającego dowódcę wojskowego; w czasach, o których opowiadamy, tytuł ten oznaczał kogoś kto sprawował władzę nad terenem zwanym dzielnicą, w zastępstwie księcia

starosta – tytuł urzędnika wywodzący się od określenia na członka starszyzny, który w czasach o których opowiadamy zajmował się skarbem (czyli finansami), sądami (czyli rozstrzyganiem sporów) oraz dopilnowaniem by przestrzegane było prawo

konfederacja – związek, zrzeszenie, czyli grupa ludzi, którzy chcą wspólnie osiągnąć jakiś cel, przede wszystkim polityczny albo wojskowy.

[qsm quiz=1]